Mình đang tìm hiểu, có thể có sai sót, sẽ cập nhật bài viết khi có nhiều thông tin hơn

Độ tuổi và cấp lớp

Ở Ontario, học sinh học mười hai năm phổ thông giống bên mình, tuy nhiên không gọi cấp I, II, III mà gọi thành hai bậc: Elementary từ lớp 1 tới lớp 8, và Secondary, hay còn gọi High School từ lớp 9 tới lớp 12.

Có thể dùng tool này để tính trường theo tuổi. Ví dụ Bơ sinh ngày 24-Oct-2018 thì mình tính ra như sau:

• 

---

Types of School

• Trường công (Public School): Dạy miễn phí từ mẫu giáo (4 tuổi) tới hết Secondary. Nhà ở đâu học trường ở đó. 
• Trường Công giáo (Catholic School): Theo mình biết, để đăng ký cho con học trường Công giáo ở bậc Elementary gia đình cần có giấy rửa tội của con, hoặc là ba/mẹ theo đạo. Ở bậc Secondary thì không cần, có thể cũng còn tùy từng trường. Nhà mình không có đạo nên cũng không tìm hiểu thêm.
• Trường tư (Private School): Đóng học phí, cao thấp tùy trường. Tự do đăng ký học, không theo tuyến nhà.

Cùng một khu vực, có quan sát cho rằng học sinh trường Công giáo có xu hướng có kết quả thi cử tốt hơn trường công. Cũng có quan sát rằng, nhà giàu thường cho con học trường tư. Vậy nhà mình vừa nghèo vừa không có đạo thì sao? Đành hên xui vậy.

---

School Boundary

Đối với trường công, nhà ở đâu học trường ở đó. Mỗi trường có “boundary”, còn gọi là “zone” hay “catchment area” chỉ nhận học sinh sống ở khu vực họ đã quy định. Muốn học trường trái tuyến có thể nộp đơn nhưng trường sẽ xét hết học sinh đúng tuyến trước.

Boundary này có thể thay đổi hàng năm. Để coi boundary chính xác và cập nhật, tốt nhất là coi từ website của trường. Ví dụ trường Vista Heights thì coi ở đây.

Trong mua bán nhà, thì nhiều website có tích hợp school boundary, ví dụ housesigma.com, realosophy.com, zoocasa.com v.v… Tuy nhiên boundary trên những website này có cập nhật hay không thì mình phải tự kiểm tra lấy.

---

Regular Track / French Immersion / Extended French

Ở trường công, ngoài chương trình tiếng Anh chính thống (English track/Regular track) còn có chương trình tiếng Pháp chuyên sâu (French Immersion và Extended French).

French Immersion (FI) học sinh học 100% bằng tiếng Pháp ngay từ nhỏ, tùy trường có thể bắt đầu từ kindergarten hoặc lớp 1. Tiếng Anh được bổ sung từ từ. Mục tiêu là sau này nói Anh, Pháp xịn như nhau.

French Immersion programs are designed for students who do not speak French at home. The Early Immersion Program begins in Senior Kindergarten. It offers 100% French instruction in the classroom until the end of grade 3, although some specialist subjects may be taught in English. English instruction is gradually introduced beginning in grade 4 until it becomes a half-day program from Grades 6-8. Designated school pathways exist to ensure that students have a continuation of program from the SK entry to the end of grade 12. 

Extended French con học 50% bằng tiếng Pháp từ lớp 4.

Extended French programs are designed for students who do not speak French at home. The Junior Extended French program begins at the grade 4 level. Students in this program spend 50% of their day in French instruction from grade 4-8 at the Extended French school. The subjects taught in French are French Language Arts, Social Studies and The Arts. English Language Arts, Mathematics and Science are taught in English. Designated school pathways exist to ensure that students have a continuation of program from the grade 4 entry to the end of grade 12. 

Regular track thì học sinh học bằng tiếng Anh, sau này vẫn học tiếng Pháp như môn phụ.

Có ý kiến rằng nếu con tiếp thu ngôn ngữ tốt, nên cho học FI, sau này “hai tay hai kiếm” sẽ rất thuận lợi trong công việc. Tuy nhiên không phải ai cũng theo FI được.

Số trường dạy FI ít hơn, chỗ học cũng ít hơn. Ở nhiều vùng, ví dụ Mississauga này, muốn học FI phải đăng ký “sổ xố”, tức là ghi danh cho con rồi ngồi chờ, hên thì được nhận, không thì đành chịu.

Với những trường vừa dạy English track vừa có FI, phải lưu ý “English boundary” và “FI boundary” khác nhau, thường “FI boundary” sẽ rộng hơn “English boundary”. Ví dụ nhà mình không nằm trong English boundary của trường Vista Heights nhưng nằm trong FI boundary của trường này.

---

Làm sao để biết trường đúng tuyến của nhà mình

Để tìm trường đúng tuyến, vô trang web của sở giáo dục tỉnh, mục “Find Your School”, gõ địa chỉ sẽ thấy được các trường đúng tuyến của mình.

List of OASDI Ontario School Districts

Nhà mình thuộc vùng Peel, trang web sở giáo dục ở đây. Gõ địa chỉ thì danh sách các trường đúng tuyến hiện ra như sau. Cấp 1 dễ hình dung, chỉ có Regular Track, French Immersion, Extended French nhưng đến Lớp 6 trở lên thì có quá chừng “ngả rẽ”, không biết đó là những chương trình gì! Thôi cứ tìm hiểu từ từ.

---

Làm sao để mua nhà, thuê nhà gần trường tốt

Thế nào là “trường tốt”?

Nói về kết quả đào tạo, mọi người hay nhìn vào EQAO Results. Theo mình đọc sơ, EQAO là kỳ thi bắt buộc với học sinh ở Ontario vào cuối lớp 3, lớp 6, lớp 9, và lớp 10. Ở vùng Peel, EQAO results của các trường được đăng tải ở đây.

• Grade 3: Reading, Writing, Maths
• Grade 6: Reading, Writing, Maths
• Grade 9: Maths
• Grade 10: The Ontario Secondary School Literacy Test (OSSLT)

Học sinh sẽ nhận được đánh giá như sau:

• Level 1 – approximately 50% to 59% or “D”
• Level 2 – 60% to 69% or “C”
• Level 3 – 70% to 79% or “B”
• Level 4 – 80% to 100% or “A”

Học sinh lớp 10 sẽ nhận kết quả “Đậu hay Rớt”.

Kỳ thi EQAO giúp đánh giá kết quả học tập của học sinh, từ đó nhà trường có thể đưa ra những điều chỉnh phù hợp.

Kết quả EQAO vốn không phải để so sánh “cao thấp” giữa các trường. Tuy vậy, đã có điểm thì hẳn sẽ có so sánh. Fraser Institute dùng kết quả EQAO và vài tiêu chí khác để xếp hạng các trường. Fraser phát hành các file PDF và có interactive website để xem “school ranking”, mỗi trường được đánh giá trên thang 10, điểm càng cao được coi là trường càng tốt.

Tuy cách đánh giá xếp hạng này có nhiều bất cập, nó vẫn được hay sử dụng. Một số ý kiến cho rằng ngành môi giới nhà đất là ngành thích khai thác bảng xếp hạng này nhất, vì nó “đơn giản hóa” khái niệm trường tốt, trường xấu, và dĩ nhiên nhà đất trong khu trường highly ranked luôn có giá rất cao.

Lời khuyên của mọi người là để đánh giá một trường, không nên chỉ nhìn vào bảng xếp hạng mà nên tới tận trường xem trường lớp, quan sát học sinh, giáo viên, nói chuyện với ban giám hiệu v.v..

Riêng mình thấy, mặc dù điểm thi không phải là tất cả, trường mà năm này qua năm kia học sinh thi điểm thấp lè tè, chót bảng thì mình cũng không muốn gửi con vô.

Nếu có tiền, mình chắc chắn sẽ đu bám khu vực các trường high-ranking, ngặt nỗi ít tiền nên ngắm nghía cho vui xong tự nhủ: thôi ba mẹ đã cố gắng rồi, ta ở nhà này thôi, học trường này thôi, ranking không là tất cả đâu con à (!!)

Nhiều website mua bán nhà có tích hợp school ranking và boundary, ví dụ housesigma.com, realosophy.com, zoocasa.com v.v… Ví dụ trong hình là ranking và boundary của trường Owenwood mình chụp từ trang zoocasa.com. Lưu ý boundary trên những website này không đảm bảo cập nhật, mình phải tự kiểm tra lấy.

Nhiều website khác cũng có thông tin đánh giá về trường, ví dụ ở trang này: susihomes.com

Ngày xưa khi đi coi căn nhà này, thấy nhà nằm trong FI boundary của trường Vista Heights, một trong những trường top của Mississauga, mình thích mê. Mua xong mới biết muốn vô FI không dễ, phải tham gia xổ số, là đăng ký rồi họ chọn ngẫu nhiên, hên thì được không thì chịu. Có điều nhờ không biết như vậy nên mua, có nhà để ở, chứ biết thì lại chần chừ, giá nhà lên, ít tiền như tụi mình không mua nổi nữa.

Trước mắt, chắc tìm trường nào gần nhà cho Bơ. Mong con đi học vui vẻ, mạnh khỏe.